Сүүлийн жилүүдэд Өвөр Монголын байгалийн экосистем тогтвортой сайжирч, экологийн хамгаалалт, нөхөн сэргээлт үр нөлөөгөө үзүүлэх болж, биологийн олон янз байдлын үзэсгэлэнт байдал олон газар тогтож, хүн, байгаль эв зохистой оршин тогтнох дүр зураг Хятадын газар нутаг даяар харагдах боллоо.
Хятад улс ой мод, бэлчээр, цөл, намгархаг газар, нуур цөөрөм зэрэг олон төрлийн экосистемийг хамарсан өргөн уудам нутаг дэвсгэртэй. Экологийн орчноо хамгаална гэдэг нь бүтээмжийг хамгаална, экологийн орчныг сайжруулна гэдэг нь бүтээмжийг хөгжүүлнэ гэсэн үг юм. Экологийн тэргүүлэх чиглэл, ногоон хөгжлийн замыг тууштай баримтлан, Хятадын үндэстний тогтвортой хөгжлийн экологийн орчныг бүрдүүлж, хүн, байгаль эв зохистой оршин тогтнох орчин үеийн хөгжлийг дэмжинэ.
Ерөнхий нарийн бичгийн дарга Ши Жиньпин Өвөр Монголд ажиллах үеэрээ:
- Хятад улсын хойд хэсэгт экологийн аюулгүй байдлын чухал хаалт босгох нь Өвөр Монгол анхаарах ёстой "том орон" юм. Мөн уул ус, гол мөрөн, ой мод, талбай, нуур, өвс, элс зэргийг цогцоор нь зохицуулах ажлыг уялдуулж, Бээжин-Тяньжиний элсэн шуурганы эх үүсвэрийг хянах, "Умардын гурван" хамгаалалтын бүс байгуулах зэрэг гол төслүүдийг сайтар зохион байгуулж хэрэгжүүлэх хэрэгтэй гэсэн байдаг.
Бэлчээрлүүлэхийг хориглож, байгалийн ойн хамгаалалт, ус хөрсийг хамгаалах ажлыг эрчимжүүлж, бэлчээрийн ой мод, гол мөрөн, нуур, намгархаг газрыг нөхөн сэргээх ажлыг тууштай хэрэгжүүлж, Хөлөн нуур, Улаансухай, Дайхай болон бусад усны экологийн иж бүрэн менежментийг эрчимжүүлнэ. Цөлжилт, намгархаг газрыг хамгаалах, агаар мандал, хөрсний бохирдлоос урьдчилан сэргийлэх, хяналт тавих зорилгоор эх орны Шиньжяны хойд хэсэгт ногоон хэрэм босгов.
"Цөлжилтөөс сэргийлж, ногооруулах" ажлыг цаашид сайжруулж, ангилсан бодлого хэрэгжүүлж, гол салбаруудад цөлжилтөөс урьдчилан сэргийлэх, тэмцэх ажлыг томоохон хэмжээнд төвлөрүүлэн, элсний хяналтын загварыг тасралтгүй шинэчилж, боловсронгуй болгох, сайжруулах шаардлагатай байна.
Шинэ эриний сүүлийн арван жилд үндэсний экологийг хамгаалах тогтолцоог тасралтгүй боловсронгуй болгосоор ирсэн. Хятад улс үндэсний цэцэрлэгт хүрээлэнг үндсэн байгууллага болгон байгалийн нөөц газрын тогтолцоог бүрдүүлж, төрөл бүрийн зэрэглэлийн 10000 шахам байгалийн нөөц газар байгуулж, улаан шугамыг хэрэгжүүлэх экологийн улаан шугамын тогтолцоог дэлхий дахинд санал болгож, хэрэгжүүлэхэд манлайлан оролцсон.
Ерөнхий нарийн бичгийн дарга Ши Жиньпин ӨМӨЗО-д ажиллах үеэрээ:
- Өвөр Монгол орон уудам тал нутаг, ой мод, том том нуур, намгархаг газартай гэсэн байдаг. Тэгвэл Хөлөнбуйр хот энэ бүхнийг цогцоор нь багтаасан экологийн болон байгалийн нөөцийн хосгүй давуу талтай, бүтээн байгуулалтын чухал хэсэг юм.
Хөлөнбуйр нь 80.000 хавтгай дөрвөлжин километр хээр тал, 29.900 хавтгай дөрвөлжин километр намгархаг газар, 120.000 гаруй хавтгай дөрвөлжин километр ой мод бүхий экологийн том хот юм. Түүнчлэн Эргүнэ гол, Ненжиан голоор төлөөлсөн 3000 гаруй гол мөрөнтэй, Өөртөө Засах Орны гадаргын усны нөөцийн 73.34 хувийг бүрдүүлдэг томоохон нуур болох Хөлөн нуураар төлөөлсөн 500 гаруй нууртай.
Хөлөнбуйр ногоон хөгжлийг удирдан "Арван дөрөвдүгээр таван жил"-ийн төлөвлөгөөний дагуу ажиллаж, экологийн тэргүүлэх чиглэл, ногоон хөгжилд чиглэсэн өндөр чанартай хөгжлийн шинэ замыг тууштай дагаж, экологийн тэргүүлэх ач холбогдол, ногоон хөгжлийг баримталж, эх орныхоо хойд хэсэгт экологийн аюулгүй байдлын чухал халхавчийг бий болгох ажлыг тэргүүн эгнээнд тавьсан. Өндөр чанартай хөгжлийг дэмжих нь шинэчлэлийг дэмжих чухал үндэслэл, тодорхой чиг баримжаа, гол зарчим юм.
Хөлөнбуйрын хамгийн том үнэ цэн нь экологи, хамгийн том хариуцлага нь экологи, хамгийн том боломж нь экологи. Сүүлийн жилүүдэд Хөлөнбуйр экологийн соёл иргэншлийг бий болгоход ихээхэн хүчин чармайлт гаргаж, 250 мянган хавтгай дөрвөлжин километр "ногоон ус, ногоон уулс"-ыг арчилж тордсон.
Ногоон өнгө бол Хөлөнбуйрын дэвсгэр өнгө, үнэ цэн, экологи бол Хөлөнбуйр хотын хариуцлага, боломж юм. Сүүлийн жилүүдэд Хөлөнбуйр хот ерөнхий нарийн бичгийн дарга Ши Жиньпиний өгсөн үүрэг даалгаврыг санаж, экологийн соёл иргэншлийн бүтээн байгуулалтын стратегийн шийдлийг хэвээр хадгалж, ногоон ус, ногоон уулсыг хамгаалж, шинийг санаачлах аж үйлдвэрийг оновчтой болгосон. Хөлөнбуйр нь дэлхийд алдартай Эргүнэ намгархаг газартай төдийгүй үзэсгэлэнт хусан ойтой.
Хөлөнбуйр дахь Эргүнэ намгархаг газрын үндэсний цэцэрлэгт хүрээлэн нь Азийн уугуул модлог намгархаг газрын дотроос хамгийн том газар нутагтай, хамгийн бүрэн хамгаалалттай, хамгийн элбэг төрөл зүйлтэй нь бөгөөд "Азийн хамгийн үзэсгэлэнтэй намгархаг газар" гэсэн нэр алдартай. Тус цэцэрлэгт хүрээлэнгийн намгархаг газар нь олон тооны зэрлэг ан амьтан, ургамлыг үржүүлдэг голын намгархаг газар, өвслөг намаг, ойн намаг, сөөгт намаг, намагт нуга зэргээр баялаг бөгөөд үндэсний ан амьтад, амьтдын оршин тогтнох, нөхөн үржих чухал орчин болсон. Эргүнэ намгархаг газар нь мөн Зүүн хойд Азийн шувуудын нүүдэллэх, үржихэд чухал гарц, амьдрах орчин болдог.
Хусан ойн үзэсгэлэнт газар нь 1000 орчим га талбайг эзэлдэг. Хот суурин газарт хамгийн ойр байрлах онгон ой юм. Хөлөнбуйр хот экологийн орчныг хамгаалах ажлыг бүх талаар эрчимжүүлж, бүх талын хөгжлийн явцад ногоон өөрчлөлтийг дэмжин, экологийн орчны хамгаалалтыг иж бүрэн бэхжүүлж, хөх тэнгэр, цэнгэг ус, цэвэр ариун эх дэлхийгээ хамгаалахын төлөө тууштай тэмцэж байна.
Хятад улс уул ус, гол мөрөн, ой мод, талбай, нуур, өвс, элсийг нэгдсэн байдлаар хамгаалж, системтэй зохицуулах зарчмыг баримталдаг. "Арван гуравдугаар таван жил"-ийн төлөвлөгөөнөөс хойш нийт 5 сая 370 мянган га талбайд экологийн хамгаалалт, нөхөн сэргээлтийн ажил хийгдэж, "Хятадын ландшафтын төсөл" нь НҮБ-аас дэлхийн экологийг нөхөн сэргээх шилдэг арван төслийн эхний багцаар сонгогдсон байна. Ойжуулалтын томоохон ажлуудыг шинжлэх ухааны үндэслэлтэй хийж, ойн бүрхэвч 24.02 хувьд хүрсэн бол ойн нөөц 19.493 тэрбум шоо метрт хүрсэн. Сүүлийн жилүүдэд дэлхийн ойн талбайн 1/4 орчим хувийг Хятад улс эзэлж байна.
Хөгжлийн явцад хамгаалж, хамгаалах явцдаа хөгжүүлнэ. Ногоон өнгө бол Хятад улсын өндөр чанартай хөгжлийн хөдөлгөгч суурь өнгө юм. Хятадын Коммунист Намын XVIII их хурлаас хойш Хятад улсын экологийн соёл иргэншлийн бүтээн байгуулалт түүхэн амжилтад хүрч, түүхэн өөрчлөлтийг туулсан.
Экологи бол байгалийн нэгдмэл систем, харилцан хамаарал, нягт уялдаа холбоотой органик хэлхээ юм. Экологийн хамгаалалт, нөхөн сэргээлт нь экосистемийн төрөлхийн хууль тогтоомжийг дагаж, байгалийн экологийн бүх элементүүдийг харгалзан үзэж, хамгаалалт, тогтолцооны нөхөн сэргээлт, иж бүрэн засаглалыг хэрэгжүүлэх ёстой.
Экологийн орчноо хамгаалах нь бүтээмжийг хамгаалах, экологийн орчныг сайжруулах нь бүтээмжийг хөгжүүлэх явдал юм. Экологийн тэргүүлэх чиглэл, ногоон хөгжлийн замыг тууштай баримталж, үндэсний экологийн аюулгүй байдлын саадыг барьж, нөөцийг хэмнэн, байгаль орчныг хамгаалах орон зайн хэв маяг, үйлдвэрлэлийн бүтэц, үйлдвэрлэлийн хэлбэр, амьдралын хэв маягийг бүрдүүлж, экологийн орчныг тасралтгүй сайжруулахад тус дэм үзүүлнэ. Мөн Хятадын үндэстний тогтвортой хөгжилд хувь нэмэр оруулах болно. Хөгжил нь экологийн орчны үндэс суурийг тавьж, хүн, байгаль эв зохистой зэрэгцэн орших орчин үеийн хөгжилд тус болж, дэлхийн хамтын бүтээн байгуулалтад тасралтгүй шинэ хувь нэмэр оруулах болно.
