Мандал боомтын 24 цагийн хил дамнасан цахилгаан дамжуулалт

Мандал боомтоор дамжуулсан цахилгаан эрчим хүч анх хилийн цаанах бүс нутгийг гэрэлтүүлснээс хойш аажмаар Монгол улсын Хаиги хил орчмын бүс нутагт амьдрал, худалдаа, хөгжлийг ахиулах "амин шугам" болон хөгжиж, Хятад, Монголын найрамдлын бэлгэдэл болсон юм.

“Ихэр орд” Хятад, Монголын сэтгүүлчдийн боомтууд дахь сурвалжлагын гуравдугаар баг 12-р сарын 16-ны үдийн хойно Бугат цахилгаан хангамжийн Дархан Муумянган  холбоот хошууны салбар компанийн Хун Чи цахилгаан дамжуулах станцад хүрч, Мандал боомтоор Монгол улсын Ханги боомт болон ойр хавийн уул уурхайн бүс нутагт цахилгаан нийлүүлж байгаа байдалтай танилцсан юм.

Анх 2005 онд Мандал боомтоор  Монгол улсын Ханги боомт руу цахилгаан дамжуулснаас хойш 20 жилийн турш уул усыг давуулан, хилийн боомтоор 24 цагаар тасралтгүй цахилгаан эрчим хүч дамжуулж, Хятад, Монгол хоёр орон, хоёр ард түмнийг холбосон "гэрэлт холбоос" болж байна. Ханги боомтоос 5 километрийн зайд орших  Монгол улсын  орон сууцны хороолол, эргэн тойрны уул уурхайн аж ахуйн нэгжүүд болон бусад аж ахуйн нэгж байгууллагуудад эрчим хүч нийлүүлдэг. Ийнхүү Мандал-Ханги боомтын эрчим хүчний хамтын ажиллагаа нь мянган бээрийн зайд орших бүс нутагт хөгжлийн эрч хүчийг хуваалцах боломжийг олгож байна.

Мандал боомт нь Өвөр Монголын Өөртөө Засах Орны Бугат хотын Дархан Муумянган холбоот хошууны Мандал сууринд байрладаг. Анх 1992 онд Өвөр Монголын Өөртөө Засах Орны засгийн газрын зөвшөөрлөөр Мандал боомтыг улирлын чанартай II зэрэглэлийн авто замын боомт болгон нээсэн. 2015 оны 05-р сарын 13-нд тус боомтыг Хятадын Төрийн Зөвлөл жилийн турш нээлттэй боомт болгон баталсан юм.

2023 онд Мандал боомтоор Монгол улсад нийт 2.251 сая киловатт цаг цахилгаан эрчим хүч нийлүүлсэн. Энэ оны 11-р сарын 12-ны байдлаар Мандал боомтоор экспортолсон цахилгаан эрчим хүч 2.2942 сая киловатт цагт хүрч, өмнөх жилийн нийт хэмжээнээс давсан байна. 2025 онд 5,844,132 юанийн хөрөнгө оруулалт хийхээр төлөвлөн ажиллаж, 20,909 км урттай 10 кВ-ын шинэ агаарын шугам барих, 280 цахилгаан шон суурилуулах зэрэг ажлыг хийж байна.

Эрт үеийн цахилгаан хангамж нь гэрэлтүүлгийн зориулалттай байсан тул орон нутгийн амьдралын хэв маягийг өөрчилсөн арга хэмжээ болж байв. Өнөөдөр цахилгаан эрчим хүч нь Мандал-Ханги хилийн боомтыг олон улсын  том боомт болгон шинэчлэхэд шууд дэмжлэг үзүүлж байгаа бөгөөд цахилгаан эрчим хүчний өсөлт нь худалдааны хөгжилтэй хөл нийлүүлэн ахиж байна.

Цахилгаан хангамж нь Эрчим хүчний хамтын ажиллагаанд Хятадын хөгжлийн хурдыг Монгол улсад хүргэлээ. Хятад улс 2022 онд гол тоног төхөөрөмжийг ердөө хоёрхон цагийн дотор яаралтай солих зэргээр Монгол улсын цахилгаан эрчим хүчний хүчин чадлыг нэмэгдүүлэх хүсэлтийг удаа дараа түргэн шуурхай биелүүлж ирсэн. Тэд мөн Монгол улсын талд үйлчилгээний гарын авлага, техникийн зөвлөгөө өгч, хамтран ажиллах чин сэтгэлээ харуулсан.

Цахилгаан эрчим хүчний дамжуулалт нь эрч хүч дамжуулаад зогсохгүй итгэл найдварыг олгож байгаа юм. Энэхүү 24 цагийн хил дамнасан цахилгаан хангамжийн цаана технологи, экологи, хүн төрөлхтний эв санааны нэгдэл оршдог. Энэ нь хэдэн мянган бээрийн зайд орших газруудад гэрэл гэгээ хуваалцах боломжийг олгож байна.

Эрчим хүчний хамтын ажиллагаа нь зөвхөн харанхуйг  гэрэлтүүлэсэн төдийгүй ирээдүйг гэрэлтүүллээ.